Thành cổ Nghị Lang là nơi đã chứng kiến biết bao đổi thay của đất nước, trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử nhưng vẫn vẹn nguyên được những dấu tích thành cổ còn sót lại. Hằng năm, lượng du khách về đây rất đông để chiêm ngưỡng thành cổ xưa và thắp hương tưởng nhớ đến anh em Chúa Bầu cùng những chiến công vang dội năm xưa.

1. Vị trí - lịch sử

Thành Cổ Nghị Lang thuộc huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai. Nơi đây được xây dựng trong những năm 1527 đến 1533 và là một trung tâm chính trị - kinh tế lớn của vùng sông Chảy đầu thế kỉ XVI.

2. Kiến trúc thành cổ Nghị Lang 

Thành cổ dù chỉ còn lại nhưng dấu tích nhưng khi đến đây, du khách vẫn có thể mường tượng ra nơi đã từng là căn cứ quân sự quan trọng để chống quân xâm lược phương Bắc và chống nhà Mạc của nước ta từ đầu thế kỉ XVI. Chính vì là căn cứ quân sự nên vị trí tọa lạc của thành có ý nghĩa vô cùng quan trọng.

Phía Đông thành là sông Chảy – một chiến hào tự nhiên nước chảy xiết cuồn cuộn, từ ngòi Lự đến ngòi Ràng là những đoạn luỹ cổ, tre ken dày và bên kia sông Chảy là bãi soi Bầu (từ cổ nghĩa là bề trên, chỉ anh em Vũ Văn Uyên, Vũ Văn Mật ).

Phía Bắc thành một bên dựa vào núi cao hiểm trở, chân núi là ngòi Ràng - một con suối rộng từ 6 – 8m làm chiến hào chở che. Ngang bờ chiến hào, các chúa Bầu còn cho trồng luỹ tre theo hình tam giác ken chặt bờ thành.

Phía Nam và Tây thành đều dựa vào các dãy núi cao. Trong thành có lầu chỉ huy, có xưởng rèn vũ khí, sản xuất gạch ngói, có trại lính và hệ thống chợ búa trường học.

Phía Tây bắc thành có hệ thống hồ sen du ngoạn của chúa Bầu với phong cảnh “sơn thuỷ hữu tình” khá đẹp. Cạnh hồ là quần thể các lò gốm, lò gạch cổ. Suốt trên vạt đồi rộng hàng ngàn m² còn ngổn ngang các hiện vật gốm cổ, nhiều nhất là ngói cổ thời Lê Trung Hưng.

Đến thăm quan di tích lịch sử thành cổ Nghị Lang  du khách không chỉ được chiêm ngưỡng công trình kiến trúc cổ độc đáo mà còn được nghe kể về những chiến công hiểm hách của anh em nhà chúa Bầu khá hấp dẫn, giúp bạn có thêm những hiểu biết phong phú về lịch sử đất nước, con người Việt Nam.