Tháp Bình Sơn - một trong những di sản nổi bật nhất thời Lý - Trần có giá trị cao về mặt lịch sử và nghệ thuật, chiếm lĩnh được sự cảm phục, niềm yêu mến của biết bao du khách ngang qua.

1. Lịch sử và vị trí

Tháp được xây dựng từ thời Trần, nằm ở trong khuôn viên chùa Vĩnh Khánh (chùa Then) thuộc thôn Bình Sơn, thị trấn Tam Sơn huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc.

2. Nét đặc sắc Tháp Bình Sơn

Tháp Bình Sơn, còn gọi là Tháp chùa Vĩnh Khánhhay Tháp Then, là một ngôi tháp cổ. Theo dân gian địa phương tương truyền trước đây tháp có tất cả 15 tầng, tuy nhiên hiện nay chỉ còn lại 11 tầng.

Đến Tháp Bình Sơn bạn sẽ được chiêm ngưỡng một công trình kiến trúc vô cùng độc đáo từ thời Lý - Trần ở Việt Nam. Ngọn tháp được làm bằng đất nung mang hình khối búp sen chưa nở tạo cho tháp mọt dáng vẻ thanh thoát vươn cao. Toàn thể thân tháp được tạo bởi đường nét mềm mại, trang trí phong phú điêu luyện. Tùy vào vị trí mối tầng mà thiết kế đồ án trang trí từng mặt tháp khác nhau, tạo thành từng viên gạch hoa văn hoàn chỉnh rối mới đánh dấu gạch theo vị trí định sẵn đem nung. Căn cứ vào thống kê phân loại trong tiến trình tháo dỡ phục dựng cho thấy, tháp được xây dựng bằng 13.200 viên gạch nung, gồm 2 loại trong đó có một loại hình vuông kích thước là 0,22m × 0,22m, một loại hình chữ nhật kích thước 0,45m × 0,22m. Trong lòng tháp là một khoảng rỗng nhỏ chạy suốt chân tháp lên đến ngọn.

Vị trí đẹp nhất là từ bệ tháp đến hết tầng 2, có chiều cao dưới 6 mét - nơi bạn lý tưởng giúp bạn có thể cảm nhận dễ dàng bằng mắt thường. Ở hai tầng này có họa tiết trang trí kỹ lưỡng, phức tạp, nổi bật nhất là những hàng hoa cúc, cánh sen, lá đề, hoa mặt nhẵn, rồng chạm nổi, cùng mô típ "sư tử hí cầu"… Càng tầng trên cách trang trí càng đơn giản và thưa dần, hình dáng như hoa chanh, lá sòi (hoa dấu phảy) nhưng vẫn mang nét quyến rũ rất đặc trưng. Điều đó cho thấy Tháp Bình Sơn không chỉ đẹp và thu hút bởi những đường nét hoa văn đạt đến độ tinh xảo mà còn hấp dẫn du khách bởi sự kỳ công, tỉ mỉ, cầu toàn của người thiết kế. Đến đây chắc chắn bạn sẽ không khỏi trầm trồ, ngợi khen về một nét đẹp văn hóa độc đáo, trường tồn mãi với thời gian.