Cha Lo - Cổng trời Quảng Bình với những núi đá cao chênh vênh, thoang thoảng hương thơm của những cây lan hoa lan rừng là một khúc ca bi tráng của dân tộc về một thời “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”.

1. Vị trí

Cổng trời Cha Lo nằm chênh vênh trên đỉnh núi cao thuộc dãy Trường Sơn thuộc khu vực xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình.

2. Truyền thuyết

Cổng trời Cha Lo được hình thành từ hai tảng đá tự nhiên. Chuyện kể rằng, có đôi trai gái là Y Leng và Thông Ma yêu nhau, người con gái bị thuồng luồng bắt vào hang núi ở trong rừng sâu. Chàng trai vì muốn cứu người yêu đã gánh đá về lấp cửa hang, tiêu diệt quái vật. Trong cuộc giao tranh kịch liệt ấy có hai hòn đá rơi xuống, tạo thành một cửa vòm tự nhiên, người dân trong làng gọi đó là cổng trời Cha Lo. Với người bản địa, truyền thuyết là thế nhưng đối với lịch sử thì Cha Lo lại là một khúc ca bi tráng về một thời xẻ núi, lấp rừng làm đường của quân và dân giải phóng miền Nam.

3. Huyền thoại cổng trời miền nắng gió

Cha Lo được mệnh danh là huyền thoại cổng trời trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, bởi lẽ đây là một trong những huyệt điểm quan trọng của tuyến đường mòn Trường Sơn. Những năm 1960, Quảng Bình là một trong những vùng bị đánh phá nhiều nhất. Hàng vạn tấn bom đạn và các loại chất độc đã trút xuống nơi đây nhằm cắt con đường vận chuyển lương thực, đạn dược của Miền Bắc chi viện cho chiến trường Miền Nam. Có những lúc, thành phố Đồng Hới dường như bị san phẳng, còn rừng Quảng Bình thì trở thành một vùng đất trắng. Cổng trời là một trong những điểm bị đánh phá nhiều nhất. Nhưng với sự kiên trì, quyết tâm bám đất, bám núi, bộ đội và những thanh niên xung phong của tiểu đoàn 14 đã vận chuyển hàng nghìn tấn hàng hóa an toàn đến điểm tập kết. Đến với di tích lịch sử ấy, dường như bóng dáng của những dãy núi còng mình che chở cho bộ đội vẫn còn đó, những dòng chữ khẩu hiệu trên vách núi như một lời khẳng định cho sự kiên định, dũng cảm của những người mở đường và giữ đường.

Cha Lo – Cổng trời hôm nay đã thay da đổi thịt, đã vươn lên cùng sự phát triển chung của đất nước. Tuy nhiên, lịch sử Cha Lo về một thời vẫn còn đó, vẫn được người dân nơi đây gìn giữ vẹn nguyên. Hãy đến với Cổng trời để một lần sống trong những ngày tháng hào hùng của lịch sử, trong thời khắc huy hoàng của tình yêu bất tử ở Cha Lo - Cổng Trời.

4. Hướng di chuyển

Để lên đến Cha Lo du khách sẽ phải trải qua một chặng đường đầy gập ghềnh. Từ con đường Hồ Chí Minh huyền thoại, rẽ sang đường 12A vắt ngang qua những dãy núi hiểm trở, đường khá nhỏ và nhiều đoạn xấu nhưng bù lại du khách có thể ngắm những bản làng của người thiểu số và chiêm ngưỡng khung cảnh núi non hùng vĩ nơi đại ngàn.